Natuur bij Winterswijk
Een dagje op pad of op vakantie bij Winterswijk? Dat betekent genieten van de rust en de stilte van de Achterhoek. Struinen door veengebieden en langs beekjes, kraanvogels en oehoes spotten en fietsen door het coulisselandschap. Rond dit gezellige dorp in het oosten van Nederland is de natuur in overvloed en vind je bijzondere planten- en diersoorten.
Nationaal Landschap Winterswijk
Winterswijk maakt deel uit van een van de twintig Nationale Landschappen van Nederland. In omgeving Winterswijk geniet je volop van de natuur en buitenactiviteiten. Met maar liefst vier Natura 2000 gebieden (Bekendelle, Willinks Weust, het Korenburgerveen en het Wooldse Veen) en nog talloze andere gebiedjes raak je in Winterswijk nooit uitgekeken.
Je vindt hier afwisseling tussen de typische Achterhoekse natuur zoals het coulisselandschap, bos, beekjes, heidevelden en veengebieden. Unieke flora en fauna floreert hier en je hebt dan ook kans op het zien van zeldzame vlinders, vogels, zoogdieren, planten en libellen. De zeldzame slanke sleutelbloem en bosgeelster kunnen zomaar langs een bospad staan en misschien krijg je wel een oehoe, kraanvogel of boommarter voor je lens. Ga je mee op avontuur bij Winterswijk?
Natuuruitje in Winterswijk:
Mooiste plekken bij Winterswijk
Enkele van de mooiste natuurlijke bezienswaardigheden in Winterswijk op een rij. Zowel de vier Natura 2000 gebieden als andere, minder bekende parels.
1. Bekendelle en Berenschot’s Watermolen
De idyllische Berenschot's Watermolen markeert de ingang naar het prachtige natuurgebied Bekendelle. De molen stamt uit 1652 en draait nog altijd. In de watermolen is een restaurant gevestigd, waar je voor of na een wandeling of fietstocht terecht kunt voor een hapje en een drankje. Vanaf het terras zie je misschien wel de grote gele kwikstaart. Hij houdt van stromend water en rust regelmatig op het zandeilandje voor het terras.
Vanaf de molen wandel je binnen no time het Bekendelle in, een particulier beheerd moerasbos waar de meanderende Boven-Slinge doorheen stroomt. Het loofbos van Bekendelle staat bekend om zijn bijzondere vogelsoorten zoals de grote gele kwikstaart, ijsvogel en alle spechtensoorten. Ook de mooie mandarijneend wordt hier regelmatig waargenomen. Al is dit een exoot, zijn aanwezigheid is niet schadelijk voor de Nederlandse natuur.
Het Bekendelle is een prachtig bos, mede dankzij het kabbelende beekje dat er doorheen slingert. Dwaal langs de oevers van de beek en steek hem af en toe over met een houten bruggetje. Kijk goed om je heen, want er zou zomaar een ijsvogel voorbij kunnen flitsen. In de bossen van Bekendelle vinden ook de zwarte specht en de bosuil hun thuis. Met een goed getraind oog en veel geduld kun je ook de kleine inwoners van het bos, zoals de waterspitsmuis en het (vuur)goudhaantje (de kleinste vogel van Europa) vinden.
2. Steengroeve Winterswijk
De bodem van Winterswijk wordt door zijn gevarieerde samenstelling ook wel de mozaïekvloer van Nederland genoemd, rijk aan allerlei mineralen. Niet voor niks heeft Winterswijk een steengroeve waar sinds de jaren dertig Muschelkalk afgegraven wordt. Door decennialange kalkwinning zijn vandaag de dag de verschillende steenlagen blootgelegd en krijg je een kijkje in 250 miljoen jaar geschiedenis!
Fascinerend om te zien en bovendien is dit een bekende vindplaats van fossielen. Zo werden hier pootafdrukken van dinosaurussen en afdrukken van planten, insecten en salamanders gevonden. Leuk weetje: net als in de steengroeve bij Maastricht broedt in de Winterswijkse groeve de oehoe. Neem dus zeker je verrekijker mee en speur het gebied af om een glimp op te vangen van de grootste uilensoort ter wereld!
De groeve is niet vrij te bezoeken, hiervoor boek je een excursie met gids. Maar vanaf het wandelpad rond de steengroeve heb je wel goed zicht op de verschillende aardlagen en de bijzondere kleuren van het gesteente.
Leuk overnachten bij Winterswijk
3. Willinks Weust
Naast de Winterswijkse steengroeve ligt Natura 2000 gebied Willinks Weust. Het is een klein gebiedje, maar super interessant op gebied van biodiversiteit. De bodem bestaat net als bij de groeve uit kalk en dat levert bijzondere soorten op. Geweldig voor de liefhebbers van bloemen en vlinders. Met een oplettend oog vind je misschien wel het liggend vleugeltjesbloem, de slanke sleutelbloem, blonde zegge, keizersmantel, kleine ijsvogelvlinder, grote weerschijnvlinder, geelhartje en kamsalamander.
Door het Willinks Weust loopt een laarzenpad met twee uitkijkpunten vanwaar je uitkijkt op de steengroeve.
4. Veengebieden
Rondom Winterswijk liggen diverse uitgestrekte veengebieden. Een fijne plek om te wandelen over vlonderpaden en vanaf een uitkijktoren te speuren over het landschap naar bijzondere vogels, zoals de kraanvogel en flamingo. De bekendste veengebiedjes op een rij:
Korenburgerveen
Het Korenburgerveen is de verzamelnaam voor vier veengebiedjes bij elkaar: het Korenburgerveen, Vragenderveen, Meddoseveen en Corlseveen. De gebieden vormen samen een hoogveengebied en zijn met elkaar verbonden via de 12 km lange wandelroute 't Schaddenpad. Vlonderpaadjes nemen je mee dwars door het veengebied. Zo kun je goed bewonderen wat er allemaal leeft en bloeit in het moerasland. Begin april zie je misschien wel de blauwgekleurde heikikker en hoor je de kraanvogels trompetteren. In het voorjaar en de zomer ben je omgeven door wollegras en veenpluis, wat een magisch sfeertje creëert.
Vragenderveen
Wij bezochten het deelgebiedje het Vragenderveen. Om het veengebied te beschermen is hier een soort badkuip van hardhout gebouwd. Daardoor wordt regenwater vastgehouden en kan het veenmos aangroeien. Dit is van groot belang, want het Vragenderveen is een belangrijke biotioop. Onder andere vijf paartjes kraanvogels broeden hier, meestal vanaf begin april. Het is dus belangrijk dat het veen wordt behouden en dat bezoekers zich rustig gedragen en de vogels niet verstoren.
Je bereikt het Vragenderveen met een korte wandeling vanaf de parkeerplaats aan de Maneschijnweg, over een boslaan. De boslaan staat bekend om de wielewalen en geelgorsen die hier vanaf half mei veel gezien worden. Na een korte wandeling kom je aan bij de uitkijktoren, vanwaar je geweldig zicht hebt op het veen. Aansluitend kun je een wandeling rond het gebied maken.
Wooldse Veen
Tegen de Duitse grens ligt het Wooldse Veen, dat samen met het Duitse veengebied Burlo-Vardingholter Venn een natuurreservaat vormt. In het Wooldse Veen zie je de laatste overblijfselen van het hoogveenmoeras zoals het ooit was. Je kunt zowel met knuppelpaden door het gebied lopen als er op de fiets langsrijden. Leuk als je fietsen en wandelen wil combineren.
Steek ook eens net de Duitse grens over voor een bezoek aan het Burlo-Vardingholter Venn. Of rijd naar het Zwillbrocker Venn, net over de grens ten noorden van Winterswijk. Dit is een bekende plek om flamingo's te zien!
5. Gossinkbos
Op steenworp van het centrum van Winterswijk ligt natuurgebied Gossink. Een landgoed met zowel boslanen en vijvers als weilanden en akkerbouw. Een kijkje in het Achterhoekse landschap!
Activiteiten in Winterswijk
Wat is er te doen in omgeving Winterswijk? Enkele leuke buitenuitjes:
1. Vogels spotten
In het landschap van Winterswijk zitten ontelbaar veel vogels verstopt. Wandel gewoon eens door de bossen en de veengebieden en met een oplettend oog zie je dan tientallen soorten. Wij gingen op stap in verschillende gebieden en telden maar liefst 51 soorten, waaronder de rode wouw, oehoe, bosuil, zwarte specht en kraanvogel. Hier hadden we wel hulp bij van Annemieke en Chris van Goldcrest Nature Tours, hun spechtenexcursie in kleine groep neemt je mee naar Nationaal Landschap Winterswijk en omvat zoveel meer soorten dan alleen spechten.
Het enthousiasme van dit gepassioneerde stel is aanstekelijk en hun kennis is enorm! Wil je vogels gaan kijken in de Achterhoek dan raden wij een tour met hen zeker aan. Zij identificeren vogelsoorten aan de hand van het geluid en hebben de juiste apparatuur bij zich om de dieren te lokaliseren. Chris en Annemieke dragen er zorg voor dat iedereen de vogels kan zien en verrijken je ondertussen met eindeloos veel weetjes over de soorten die je ziet.
Bovendien doen ze dit met respect voor de vogels en de natuur, ze zorgen altijd voor gepaste afstand en vragen je om de exacte locatie van nesten/holen geheim te houden. Zo blijft vogels kijken bij Winterswijk voor iedereen leuk!
2. Wandelen
Bij Winterswijk kun je goed wandelen. Zowel korte als lange dagtochten en volledige LAW's lopen in omgeving Winterswijk. We noemden hierboven al enkele wandelroutes zoals het laarzenpad en de wandeling door de veengebieden, maar bekijk hieronder meer wandelroutes bij Winterswijk:
- Wandelroute Nationaal Landschap Winterswijk (27 km) - Deze route neemt je mee door een groot deel van het Nationaal Landschap, voor een mooi kijkje in de diverse gebieden. Mocht je dit te lang vinden dan is de route ook in te korten naar 13 km.
- Natuurtocht Bekendelle (7 km) - Door de bossen en langs de beek.
- De Oude Aarde (9 km) - Langs de steengroeve, Willinkbeek en Willinks Weust.
- Rondom het Wooldse Veen (16 km) - Een grote ronde over vlonderpaden door het moerasland.
Voor wie zin heeft in een echte wandelvakantie in de Achterhoek is het langeafstandspad het Scholtenpad een aanrader. Dit streekpad is 98 km lang en neemt je in 6 dagetappes mee door de natuur rondom Winterswijk. Je kunt deze dagetappes ook los wandelen als je geen tijd hebt voor de gehele trail. Volg de geel-rode markering.
Wandelreis Winterswijk:
3. Fietsen
Wanneer je Winterswijk op de fiets verkent, kun je in korte tijd grotere afstanden overbruggen en dus ook meer zien van de omgeving. Tijdens een fietsreis van enkele dagen leer je de Achterhoek al goed kennen. Enkele ideeën voor mooie fietsroutes langs Winterswijk:
- Knooppuntenroute Nationaal Landschap Winterswijk (45 km) - Net als de wandelroute door het Nationaal Landschap krijg je hier een goed beeld van de natuur rondom Winterswijk. O.a. de steengroeve, het Wooldse Veen en enkele wijngaarden liggen op de route.
- Wijnroute Winterswijk (56 km) - Over wijngaarden gesproken, rondom Winterswijk vind je enkele goede wijngaarden. Tijdens deze fietsroute combineer je natuur met een bezoek aan drie wijnhuizen. Als dat niet genieten is! Ook de Grensland Wijnroute (49 km) neemt je mee naar enkele wijngaarden en brengt je tot net over de Duitse grens, o.a. naar het Zwillbrocker Venn.
- Grensroute Woold (40 km) - Ook op deze route passeer je regelmatig even de Duitse grens en kom je langs het Wooldse Veen en Bekendelle. Stap even af om je fietstocht te onderbreken met een korte wandeling.
Je hoeft echter niet een uitgestippelde route te fietsen, je kan ook je eigen route samenstellen aan de hand van knooppunten.
Veelgestelde vragen
