Thórsmörk
Het ruige Thórsmörk, of op zijn IJslands Þórsmörk, is een nog verborgen parel in het zuidelijke binnenland van IJsland. Waar je in de zomermaanden op de IJslandse ringweg heel veel andere toeristen tegenkomt, zie je die in Thórsmörk nog niet. We hadden de wandelpaden half augustus bijna voor onszelf. Je moet er wat voor over hebben om in de 'Vallei van Thor' te komen en dat is precies de reden voor de rust en de ongereptheid in dit natuurgebied vol vulkanische formaties en wild stromende rivieren.
Natuur in Thórsmörk
De natuur in dit gebied is nog zeer ongerept en gehuld in mythes en legendes. Het verhaal gaat dat Thor, de god van de donder, Þórsmörk heeft gecreëerd met zijn magische hamer. Je zou het bijna geloven als je door het ruige landschap van zwarte vulkaanbergen en met mos begroeide formaties wandelt. De rivieren snijden als een soort bliksemschichten dwars door de vallei en maken het bezoekers lastig om Thórsmörk te bereiken.
Het gebied is omgeven door de drie gletsjers Mýrdalsjökull, Tindfjallajökull en Eyjafjallajökull, die het rivierwater aanvoeren. Thórsmörk is net als veel andere gebieden in IJsland gevormd door vulkanische activiteit. Inmiddels zijn oude vulkaanbergen begroeid met veel groen waardoor je een prachtige mix hebt van zwarte bodem en felgroen mos. De lieflijke bloemen langs de wandelpaden staan in fel contrast tot de grillige rotspieken!

In tegenstelling tot de meeste plekken in IJsland, vind je in Thórsmörk veel bos. De begroeiing bestaat voornamelijk uit lage berkenbomen. In het najaar is Thórsmörk daardoor prachtig getooid in gele en oranje tinten. Half augustus was het bij ons al lekker herfstig en begonnen de berken geel blad te krijgen. Heide, paddenstoelen, herfstblad en wilde bessen ontmoeten elkaar in deze tijd van het jaar.
Er komen ook enkele interessante diersoorten voor in Thórsmörk. Zo is de poolvos goed vertegenwoordigd. Ze zijn klein en hebben met hun grijze tot bruine vacht in de zomer een goede schutkleur, dus houd je ogen goed open tijdens het wandelen!

Voor de vogelliefhebbers zijn de alpensneeuwhoen, goudplevier, koperwiek en giervalken mooie soorten om te spotten.
Georganiseerde reizen naar Thórsmörk
Hoe bereik je Þórsmörk?
De vallei ligt aan een F-weg, wat betekent dat je het enkel kan bereizen met een 4x4 wagen. Het vormt dan ook een flinke uitdaging om Thórsmörk te bereiken, maar dat is ook deel van het avontuur. Je moet met de auto meerdere flinke rivieren oversteken en vele mensen komen hier vast te zitten. Zeker de Krossá rivier is berucht om de gestrande auto's. Heb je geen of weinig ervaring met dit soort terrein of heb je geen 4x4 auto geboekt, waag je dan niet aan de rit naar Þórsmörk, het is te gevaarlijk.
Gelukkig kan je Thórsmörk alsnog bereiken met de Highland Bus. Deze speciaal aangepaste bussen brengen je veilig door de rivieren. Onze chauffeur vertelde dat de rivier soms zo hoog staat dat het water tot aan de ramen van de bus komt. Echt levensgevaarlijk om dat met de auto over te steken.

Je kan de bus pakken vanuit diverse haltes in Reykjavik en vanuit Selfoss, Hella en Hvölsvollur. Vanuit Reykjavik duurt de rit ongeveer 4 uur, vanuit Hella 2 uur. Van tevoren een plekje reserveren is wel aanbevolen om zeker te zijn dat je mee kan. De bus rijdt naar drie verschillende haltes binnen Thórsmörk: Húsadalur, Langidalur en Básar, allemaal plekken waar je kan overnachten op een camping of in een hut. Je kan kiezen voor verschillende busmaatschappijen zoals Icelandia en Trex.
Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om een dagtocht met gids te boeken. Een bezoek aan Thórsmörk moet je plannen tijdens de zomermaanden. In de winter is het gebied vaak volledig ontoegankelijk.
Excursietip
Mooiste plekken Thórsmörk
Er zijn niet heel veel duidelijke must sees met een naam in het natuurgebied. Simpelweg genieten van de prachtige landschappen tijdens een wandeling brengt je al langs schitterende natuur. Om je toch een idee te geven van Thórsmörk, lichten we hieronder enkele van onze favoriete plekjes uit.
1. Uitzicht vanaf Valahnúkur
Een makkelijk bereikbaar uitkijkpunt is bovenop de berg Valahnúkur. Je hebt een 360-graden zicht over de natuur van Thórsmörk. Van de glinsterende gletsjers tot meanderende rivieren en andere groene toppen in de omgeving. Diep onder je zie je dappere automobilisten een weg zoeken door de rivieren. Voor ons was dit absoluut de mooiste plek in Thórsmörk.

2. Stakkholtsgjá kloof
Deze mysterieuze en nog zeer rustige kloof is bekend uit de serie Game of Thrones. Veel plekken in IJsland waar Game of Thrones of andere populaire programma's zijn opgenomen worden overlopen door mensen. Stakkholtsgjá niet. Hij is simpelweg erg lastig bereikbaar. Je kan er te voet met wandelpaden bijna niet komen vanwege de gevaarlijke river crossings. De rivier de Krossá heeft al levens geëist doordat mensen probeerden over te steken, dus probeer echt niet te voet over te steken!

Wij hadden het geluk dat de chauffeur van de Highland Bus ons er even uit wilde gooien bij de kloof zodat we kort konden kijken. Maar dit is echt een uitzondering, want de kloof is geen standaard stop. Zorg dus dat je een 4x4 auto tot je beschikking hebt of met anderen mee kan liften als je Stakkholtsgjá wil zien. Er loopt een wandelroute van zo'n twee uur door de kloof waarbij je meerdere keren een riviertje moet oversteken. Houd er rekening mee dat je natte voeten krijgt. Aan het eind van de kloof word je getrakteerd op een waterval.
3. Gletsjers
Bij helder weer kan je alle drie de gletsjers rond Thórsmörk zien liggen. Zij hebben mede het landschap in het gebied bepaald. Zo zijn de ijskoude rivieren gevuld met gletsjerwater. De gletsjer en gelijknamige vulkaan Eyjafjallajökull verdienen een aparte vermelding.
Wellicht herinner je de heftige vulkaanuitbarsting in 2010 nog, toen het vliegverkeer in heel Europa dagenlang verstoord werd door de vrijgekomen rook. Die uitbarsting vond plaats onder de gletsjer van de Eyjafjallajökull. Daarbij kwam naast enorme rookwolken ook een grote hoeveelheid smeltwater vrij wat leidde tot overstromingen. Je kan nog steeds zien waar de uitbarsting heeft plaatsgevonden.
4. Slyppugil Canyon
Een andere kloof die prachtig is om van boven te bewonderen, is de Slyppugil Canyon. Deze kom je tegen tijdens een hike over de oranje wandelroute. De bergen rond de kloof zijn ruig, met smalle bergpaden die bij ons bezaaid waren met paddenstoelen.

5. Highlights onderweg naar Thórsmörk
Wie met een eigen four wheel drive naar Thórsmörk rijdt, kan het makkelijk combineren met bekende bezienswaardigheden in de buurt. Zo liggen de zeer bekende Seljalandsfoss en de naastgelegen Gljúfrabúi waterval aan de asfaltweg die aansluit op de weg naar Thórsmörk. Een minder bekend plekje is de Nauthusagil, een verborgen kloof met waterval waar je in alle rust kan hiken. Ook deze ligt nog net aan de asfaltweg voordat het overgaat op de F-weg.
Wandelen in Thórsmörk
Thórsmörk is vooral geliefd bij hikers. Twee van de bekendste IJslandse wandelroutes doorkruisen Thórsmörk en daarnaast kunnen dagwandelaars ook kiezen uit talloze wandelroutes van enkele uren.
Laugavegur
Je hebt vast weleens gehoord van de Laugavegur Trail, een 55 km lange wandelroute van de buitenaardse landschappen in Landmannalaugar naar Thórsmörk. De trail wordt meestal in vier dagen afgelegd en voert door bizarre, bijna buitenaards aanvoelende landschappen. Laugavegur staat bekend als een van de mooiste wandelroutes van IJsland. De laatste etappe doet Thórsmörk aan waarbij je alle hoogtepunten van de vallei meepakt. Overnachten op de trail doe je in je eigen tentje of in hutten. Boek de hutten wel ruim van tevoren óf ga mee op een georganiseerde wandelreis, net zo makkelijk!
Wandelreis Laugavegur in groep
Fimmvörðuháls
Een andere bekende wandelroute is de Fimmvörðuháls trekking, of in het kort de Fimm's hike. Deze loopt tussen de bekende Skógafoss en Thórsmörk over de 'Waterfall Way'. De trail is zo'n 25 km lang met 1400 hoogtemeters en wordt vaak op één dag afgelegd. Heel pittig, maar je wordt beloond met maar liefst 26 watervallen onderweg en wandelt tussen twee gletsjers door. Ook de Móði en Magni kraters (vernoemd naar de zoons van Thor) liggen op route, deze werden gecreëerd tijdens de eruptie van 2010.

Afhankelijk van je wandeltempo en ervaring duurt deze hike zo'n 8 tot 12 uur. Het is wel prettig om de Fimmvörðuháls wandeling met een gids te doen die het gebied goed kent. Het weer in de bergen kan onvoorspelbaar zijn en als je niet weet wat je doet kan het gevaarlijk worden.
Fimmvörðuháls met gids
Dagwandelingen
Niet gevreesd, ook als je een meer toegankelijke dagwandeling wil doen, zijn er genoeg opties. De wandelroutes in Thórsmörk zijn goed gemarkeerd met paaltjes in verschillende kleuren en op elke kruising staan bordjes met namen zodat het bijna onmogelijk is om te verdwalen. De wandelpaden zijn op sommige plekken erg makkelijk, over vlonders door het bos. Andere hikes lopen over smalle richels over bergkammen en dat is niet geschikt voor mensen met hoogtevrees.
Enkele leuke opties:
- Witte route, Panoramapad - Rondwandeling van zo'n 2 uur naar de top van de Valahnúkur. Makkelijke wandeling over goed toegankelijke paden door berkenbos. Je krijgt hier de beste panoramische uitzichten over Thórsmörk.
- Oranje route, Highlight Trail - In 3 tot 4 uur maak je vanuit Langidalur een wandeling langs de highlights van het natuurgebied. Dit is een uitdagende hike. De hike start eerst aan de oevers van de rivier waar je af en toe stroompjes oversteekt. Hier kan je obsidiaan vinden langs de oevers, een prachtig glimmende lavasteen. Al gauw verandert het makkelijke pad in een hike over bergrichels waarvoor je stevig in je schoenen moet staan. Prachtige uitzichten gegarandeerd! Je passeert de Slyppugil Canyon en hebt de keuze om door de kloof heen te wandelen of buitenom over nog een bergrichel voordat je via het bos terug wandelt naar het startpunt.

Verder kan je ook je eigen route uitstippelen aan de hand van bestaande paden.
Fietsen in Thórsmörk
Minder gebruikelijk dan hiken, maar er zijn zeker ook fietstrails in het natuurgebied. Mountainbikers zullen zich hier helemaal op hun plek voelen met prachtige downhill paden. Fietsers delen de paden met wandelaars dus het is voor beiden goed opletten, want fietsers komen in hoog tempo naar beneden geraasd.
Accommodaties
In Thórsmörk vind je geen hotels of andere luxe onderkomens. Je bent hier aangewezen op kamperen of slapen in hutten. Wij kozen zelf voor een overnachting in een glampingtent bij Volcano Huts en dat is uitstekend bevallen! De Highland Bus stopt voor de deur (halte Húsadalur) en je kan kiezen uit diverse accommodatietypes: een goed uitgeruste glampingtent met stroom en verwarming, een basic huisje of een bed in een slaapzaal. Zelf kamperen is ook mogelijk. Er zijn veel voorzieningen zoals toiletten, douches, een gedeelde keuken, een restaurant met ontbijt-, lunch-, en dinerbuffet en overheerlijke burgers.

Vanuit de Volcano Huts starten direct diverse trails door het natuurgebied. Het personeel kan je adviseren over de wandelroutes. Na een lange dag hiken kan je gratis de sauna en natuurlijke hotspring gebruiken.
Verder kan je slapen bij de campings Langidalur en Básar. Zet zelf een tentje op of boek een plekje in de hut. Het is handig om je slaapplek te baseren op de hikes die je wil gaan doen. De enige plek vanwaar je de Stakkholtsgjá kloof te voet kan bezoeken, is Básar, omdat je hier al aan de overkant van gevaarlijke rivieren zit. Ook start/eindigt de Fimm's trail vanuit Básar. Voor de korte panoramatrail zit je dan weer goed in Volcano Huts en de oranje route start bij Landigalur.