Kampina
De Kampina is een van de mooiste en meest gevarieerde natuurgebieden in Noord-Brabant. Dit uitgestrekte landschap tussen Boxtel en Oisterwijk bestaat uit heidevelden, bossen, vennen en beekdalen. Het gebied is ontstaan in de laatste ijstijd, toen smeltwater en zand een afwisselend reliëf achterlieten. Door die gevarieerde ondergrond en het natte én droge karakter van het gebied, is de Kampina rijk aan bijzondere natuur.
Wie hier wandelt, ontdekt een mozaïek van landschappen. Je loopt over open heide waar in de zomer de paarse bloei een schilderachtig uitzicht geeft, langs stille vennen waarin libellen en kikkers zich laten zien en door koele bossen vol zangvogels. Het beekje de Beerze slingert als een groene levensader door de Kampina en trekt veel vogels en andere dieren aan.
Flora en fauna zijn indrukwekkend divers in dit gebied dat onderdeel uitmaakt van het Van Gogh Nationaal Park en het Groene Woud. Van zonnedauw en orchideeën tot reeën, boomkikkers en zelfs de ijsvogel. Wandelroutes zijn er in alle lengtes en moeilijkheidsgraden, van korte familierondjes tot lange tochten die je dwars door het hart van het gebied voeren. Zo ontdek je steeds nieuwe plekjes; van de stille Huisvennen tot de uitgestrekte heide bij het Belversven.
Mooiste plekken Kampina
Variatie is een woord dat de Kampina goed omschrijft. Of je nu van bos, heide, zandvlaktes of water houdt, je vindt het hier allemaal. De volgende plekken mag je echt niet missen:
1. Kampinase Heide
Dit is een van de meest indrukwekkende heidevelden van de Kampina. Vooral in augustus en september staat de paarse heide in volle bloei en vormt het een prachtig kleurenpalet. Langs de heidepaden kun je vaak reeën spotten en in de lucht cirkelen roofvogels zoals de buizerd. In het vroege voorjaar tref je er ook bloeiende voorjaarsbloeiers, zoals veldbies en knikkend nagelkruid.
2. Uitkijktoren Tour de Frans
De uitkijktoren Tour de Frans op het Banisveld is een 12 meter hoge toren die in 2019 werd geopend als afscheidsgeschenk voor boswachter Frans Kapteijns. De toren is vernoemd naar Frans en biedt een prachtig uitzicht over het Banisveld en de omliggende natuur. Dankzij de 'luie' trap is de toren ook toegankelijk voor mensen die minder goed ter been zijn.
3. Huisvennen
De Huisvennen zijn een van de mooiste vennetjes van de Kampina, hoewel ze door de mens zijn gemaakt, in tegenstelling tot de andere vennen in dit gebied. Hier werd vroeger turf gestoken. Het water reflecteert de omringende bossen en heide, wat zorgt voor een perfecte symmetrie. Hier groeien bijzondere planten zoals zonnedauw en waterdrieblad. Ook libellen en kikkers voelen zich hier thuis. Het is een rustige plek waar je vaak het zachte ruisen van de wind door de bomen hoort, en waar fotografen graag komen om het landschap vast te leggen.
4. Dal van de Beerze
Het Dal van de Beerze is een kronkelend beekdal dat als een groene ader door de Kampina loopt. Het natte grasland en de moerassen langs de beek zijn belangrijke leefgebieden voor vogels zoals de grote karekiet en rietgors. Wandelen langs de Beerze biedt een mooie afwisseling van bossen, open velden en waterpartijen, en door de rust en de variatie aan habitats voel je je echt midden in de natuur.
5. Belversven en omgeving
Belversven is een klein, maar bijzonder ven omgeven door heide en bos. Het gebied rond het ven is ideaal voor een korte wandeling of als onderdeel van een langere route. Hier leven reeën, dassen en tal van zangvogels. In de herfst biedt de omgeving een prachtig kleurenpalet van rood, geel en oranje. Het wisselende landschap, van water naar heide naar bos, laat de diversiteit van de Kampina goed zien.
Wandelroutes Kampina
Wat zijn de mooiste wandelingen in de Kampina? Van de negen routes die Natuurmonumenten heeft uitgezet en bewegwijzerd lichten we er twee uit, maar we tippen ook langere dagtochten.
1. Wandelroute de Huisvennen
Bij Parkeerplaats Huisvennen - Roond in Boxtel (maar ook makkelijk bereikbaar vanaf de parkeerplaats aan Het Loo) start de met witte pijlen gemarkeerde route langs de prachtige Huisvennen. De route is ruim 6 kilometer lang en geeft een goede indruk van de grote variatie van het natuurgebied de Kampina. Je loopt eerst door een stuk bos, waar je in de herfst wordt getrakteerd op prachtige zonneharpen door de bomen en talloze soorten paddenstoelen.
Daarna loop je over een stuk heide en vervolgens komt het eerste ven in zicht; het Kogelvangersven. Langs het ven wordt het landschap open gehouden. Er grazen IJslandse paarden en runderen en naaldbomen worden gekapt om het grondwaterpeil omhoog te brengen, wat zorgt voor het aantrekken van unieke flora en fauna. Speur langs het water zeker eens naar plantjes als de zonnedauw, veenpluis, dopheide en de zeldzamere lavendelheide. Bij de vennen komen ook veel soorten libellen voor, waaronder de witsnuitlibel.
Vervolgens kom je langs meerdere vennen, zoals het Meeuwen- en Flesven. Richting de winter hoor je hier volop ganzen gakken en met heel veel geluk spot je hier een kraanvogel die komt rusten.
2. Wandelroute Dal van de Beerze
Aan de zuidkant van het natuurgebied vind je een heel ander landschap, namelijk het beekdal van de Beerze (7 km), die in België ontspringt en dwars door de Kampina meandert. Startpunt is de Spoordonkse Watermolen, een eeuwenoude graanmolen, waar het even zoeken is naar de groene bewegwijzeringspijltjes. Volg gewoon het beekje de Beerze aan de linkeroever, dan kom je ze vanzelf tegen!
Opvallend zijn de veertien vistrappen in de beek, die ervoor zorgen dat visjes als de stekelbaars en kopvoorn makkelijker hun paaigebied kunnen bereiken. Op elke trede kunnen zij rusten, zonder weer ver af te drijven door de stroming.
Omdat het beekdal een nat gebied is, komen hier ook weer zeldzame plantjes voor als valeriaan, het wilgenroosje, vogelwikke en grote engelwortel. Deze trekken op hun beurt weer vlinders, bijen en zweefvliegen aan.
Tenslotte maak je een rondje om een overstromingsgebied met speciale bekkens om overtollig water naar af te voeren. Het moerassige gebied trekt veel soorten vogels aan, soms wordt zelfs de zwarte ooievaar hier gespot!
3. Andere routes van Natuurmonumenten
Je hebt nog veel meer keuze voor korte dagtochten met de andere bewegwijzerde routes van Natuurmonumenten. Hou je van water, kies dan voor de Logtseveldenroute (6,35 km), Belversvenroute (4,8 km) of Smalwaterroute (8,7 km).
De Banisveldroute (8,2 km) en Kerkepadroute (4,4 km) hebben naast natuur ook aandacht voor cultuurhistorie. De Van Tienhovenroute (2,7 km) heeft half verharde paden en is geschikt voor rolstoelgebruikers. Er is zelfs een speciale scootmobielroute (6,7 km) over het Banisveld. Voor ieder wat wils!
4. Langere wandelroutes Kampina
In de Kampina zijn ook langere wandelingen mogelijk die je echt meenemen door het afwisselende landschap van heidevelden, vennen, bossen en beekdalen. Een populaire optie is de NS-wandeling Kampina, een tocht van ongeveer 18 kilometer die start bij Station Boxtel en eindigt bij Station Oisterwijk.
Tijdens deze wandeling loop je langs stille vennetjes, uitgestrekte heide en door gevarieerde bossen, terwijl je onderweg kleine beekjes en historische elementen zoals oude houtwallen tegenkomt. De route volgt deels het Brabants Vennenpad.
Voor wie van rustige, lusvormige routes houdt, is de Trage Tocht Kampina een aanrader. Deze route van circa 16 kilometer start bij parkeerplaats Logtsebaan in Oirschot en voert je door het Dal van de Beerze, langs moerasbossen, heidevelden en vennen zoals het Winkelsven. Onderweg kun je volop genieten van de lokale flora en fauna, waaronder de vroege lentekikkers en zangvogels, en het afwisselende landschap van het Banisveld en de Grote Heide.
Bekijk ook zeker eens onze pagina wandelen in Brabant om nog meer inspiratie op te doen voor langere wandelingen! Ook meerdaagse LAW's staan hierop vermeld.
Overnachten bij Kampina
Wil je meerdere dagen genieten van de Kampina en andere gebieden in de omgeving, zoals de Oisterwijkse Bossen en Vennen? Ga dan een heerlijk weekend of midweekje weg naar deze omgeving.
Een aanrader is een verblijf bij KampinaStaete. Op dit kleinschalige vakantiepark verblijf je in een knusse cottage of ruimere diamond suite, eventueel met hot tub. Je wordt wakker bij het geluid van de vogeltjes, ontbijt op de vlonder voor je huisje met uitzicht op de vijver en rondscharrelende kippetjes en geniet van de rust en natuur.
Je wordt met Brabantse vriendelijkheid verwelkomd! Vanuit deze accommodatie wandel je zo beide natuurgebieden in. Tip: het Belversven ligt zelfs op maar 10 minuutjes lopen en is prachtig net na zonsopgang!
Overnachtingstip
- Knusse cottages en Diamond Suites.
- Tussen de Kampina en Oisterwijkse bossen in.
- Onthaasten in de natuur!
Manou en Janneke bezochten de Kampina op uitnodiging van VisitBrabant en Van Gogh Nationaal Park.
