Salla
‘In the Middle of Nowhere’. De Finse regio Salla heeft het aangedurfd om deze slogan te adopteren. En niet geheel onterecht, het past haar goed. Een regio midden in de wildernis, waar drie keer zoveel rendieren als mensen wonen. En tevens de regio waar het nieuwste nationale park van Finland zich bevindt; Salla National Park. Genoeg reden om aan het eind van de zomer de reis naar het afgelegen Salla te ondernemen.
Salla in Finland
Salla ligt boven de Arctische cirkel grofweg tussen Rovaniemi en Kuusamo en grenst in het oosten aan Rusland. Je kunt dus kiezen op welke luchthaven je vanaf Helsinki vliegt. Vanaf Kuusamo is het zo’n anderhalf uur rijden. Als je terloops nog een bezoekje aan de kerstman wil brengen kies dan voor Rovaniemi. Dan is het twee uurtjes sturen. Er zijn vaak maar twee busverbindingen per dag, die niet altijd aansluiten op de vluchten. Een huurauto in het uitgestrekte Lapland is eigenlijk een must.
Nog geen tweeduizend inwoners telt het dorp Salla. De hele regio is met 3.500 inwoners één van de meest dunbevolkte regio’s van Europa. Met twee supermarkten en drie tankstations vervult het dorp een regiofunctie. Zo’n tien kilometer zuidelijker ligt Sallantunturi, het bescheiden toeristenoord met tal van cabins en een camping rondom de skipiste van Salla.
Vorig jaar verwierf het kleine Salla internationale bekendheid door een bid te doen voor de Olympische Spelen van 2032. De zomerspelen welteverstaan. Met een geniaal filmpje vroeg men aandacht voor de klimaatveranderingen. Want die zijn juist in Lapland merkbaar waar de temperatuurverschillen in een relatief kort tijdsbestek steeds groter worden.
Mooiste plekken Salla
Welke plekjes wil je echt niet missen tijdens een rondreis door Salla? Het nationaal park is de voornaamste bezienswaardigheid. Hier kan je een hele vakantie doorbrengen. Daarnaast nog een tip voor de rendierfarm en huskyfarm.
1. Salla National Park
Een nationaal park word je niet zomaar in het beboste Finland. Het unieke van Salla NP is haar natuur: oerbos in combinatie met hoogvlakten, bergkammen, moerassen en meren. De ijstijd heeft duidelijk haar sporen achtergelaten. Het zijn vooral eeuwenoude sparren en brede dennen die het landschap sieren. Ze zijn smal in omvang om in de winter niet te bezwijken onder het gewicht van de sneeuw. De voorjaarszegge en kleine tijm groeien volop tussen de rotsen. Met een beetje geluk kom je zelfs de auerhoen tegen, het symbool van het National Park.
Eigenlijk is Salla National Park een miniatuurversie van Finland. De status van National Park heeft zichtbaar de nodige voordelen. Er wordt flink geïnvesteerd met de verbouwing van het bezoekerscentrum en aanleg van de zogenaamde nature observation points. Deze kunstig ontworpen houten bouwsels staan op strategische plekken met een prachtig uitzicht. Vaak met ruimte voor een kampvuur en een barbecue. Het ontwerp met zittingen aan alle zijden zorgt ervoor dat je altijd uit de wind kunt genieten van de betoverende omgeving. Tal van zomerse activiteiten zijn mogelijk om de omgeving te ontdekken. Er zijn meerdere gemarkeerde hikes uitgezet. Ook telt Salla drie mountainbikeroutes en talloze opties voor kanoën.
2. Salla Wilderness Park
We zijn nog geen kwartiertje onderweg of de eerste wegblokkade doemt op. Een geluksmomentje. Het eerste rendier in Lapland is gespot. Onhandig strompelt het beest nog een tiental meters over het asfalt alvorens het de berm induikt. Om zijn nek een stevige halsband. Ze zoeken een manier om aan de muggen te ontsnappen. En om de weg over te steken. Rendieren leven in het wild, maar zijn geen wilde dieren. In het Salla Wilderness Park leer je alles over rendieren en krijg je de kans de dieren te voeden.
Lars wijst met een stok naar een tekening van de oren van een rendier. Hij werkt al 14 jaar bij het park en weet inmiddels het nodige van de beesten af. Puntjes, hoekjes en rondjes worden uit de oren geknipt om de eigenaar en familie te herkennen. Rendieren hebben een baas en zijn eigendom van iemand. Je hebt verschillende vergunningen nodig om ze te mogen houden. In Salla lopen ongeveer 10.000 rendieren rond. Dat is één inwoner op drie rendieren. Ieder jaar wordt voor de winter de rendierpopulatie stevig ingekort. Een groot deel belandt op het etensbord in allerlei varianten zoals rendierfile, burgers, pannenkoeken, worstjes en rendiersoep.
Een groep van zo’n 40 rendieren staat al wat ongeduldig te smoezen. Zodra we uit het busje stappen worden we ingesloten. Het is etenstijd. Lars haalt de emmers met voer tevoorschijn en strooit hun trog vol. Ook deelt hij schepjes uit waarmee je zelf de rendieren mag voeren. Op hun gemakje eten ze hun buikje vol. Ze laten het zelfs toe om zachtjes te worden geaaid.
We drinken nog een kopje thee bij het meer terwijl de rendieren uitbuiken. De zon glinstert op het wateroppervlak. Op de steiger staat een houten schommelstoel. Een dutje is verleidelijk, maar er staat nog een bezoekje aan een ander populair dier op de agenda. Het is ongeveer een half uurtje rijden van Salla richting de grens met Rusland.
3. Huskyfarm Salla
Je kunt in de zomer een bezoek aan de huskyfarm brengen. Die rennen wat rond, slapen en eten. De puppy's spelen met elkaar in het hoge gras en rennen hun staart achterna. De kleine bolletjes wol van net zeven weken oud zijn vertederend. Ongeveer 75 honden en 15 puppy’s wonen op de farm. Nog een paar weken wachten en dan rennen ze overdag weer achter de slee in het prachtige Salla National Park.
De zomerse temperaturen vinden ze maar niks. Veel te warm. Pas als de temperatuur in september rond het vriespunt zakt komen ze in hun sas. Dan kunnen ze langzaamaan weer gaan trainen. Ze zijn helemaal blij als ze weer de longen uit hun lijf door de verse sneeuw kunnen rennen.
Actief in Salla
Salla leent zich uitstekend voor een actieve natuurreis. Onze tips voor leuke dingen om te doen in de natuur.
Wandelen in Salla
Vergeet vooral niet om stevig schoeisel mee te nemen. Zowel in als rondom Salla National Park zijn vele gemarkeerde hikes uitgezet, van kort en eenvoudig tot meerdaagse hikes die zeer pittig zijn. De bijna onuitspreekbare Taivaan tavoittelijan taival trail is iets meer dan vier kilometer in totaal en één van de meest populaire hikes. De hike krijgt de komende maanden een upgrade. Een deel van de paden krijgt een laagje gravel en de trap naar de top van de berg Iso Pyhätunturi wordt vervangen.
Een groot hek blokkeert de ingang. Geen probleem, een pamflet informeert ons over de keurige omleiding naar de top en benoemt dat deze, gemarkeerd met blauwe palen, uitdagend is. Nieuwsgierig gaan we op pad. Natte voeten krijg je niet. Over de drassige moerasgronden zijn, zoals op veel plekken in het Salla National Park, vlonderpaden aangelegd.
De eerste tekenen van de intrede van de herfst zijn zichtbaar. Gele bladeren aan de bomen en kruipplanten die rood beginnen te kleuren. We passeren langzaam afstervende sparren terwijl we ongemerkt al de nodige hoogtemeters pakken. Stenen worden rotsen en het duurt niet lang voordat de trail uit het zicht verdwijnt. Nu is het spelen op de rotsen. Al springend bereiken we de winderige top van deze lokale reus.
Vanaf de uitkijktoren ontvouwt zich een panoramisch uitzicht. Bomen zover het oog reikt, af en toe een meer. De spitse toren van de kerk van Salla markeert het dorp. Aan de andere zijde kijken we uit op Rusland. De lucht op de top van Iso Pyhätunturi schijnt van uitzonderlijke kwaliteit te zijn. We nemen een stevige teug en zetten de afdaling in.
Een aantal hikes heeft als vertrekpunt Sallatunturi Resort Centre:
- Hangasjärvi trails 2.6 - 4.5 km: deze twee hikes combineren dennenbossen met Lake Hangasjärvi en zijn goed te doen.
- Kaunisharju trail 11 km: langs meertjes, kabbelende beekjes en door bossen vol met sparren loopt deze hike die is gemarkeerd met blauwe vierkantjes. Drie tot vier uur ben je gauw onderweg.
- Salmijoki ravine trail 22 km: dit is een behoorlijk pittige trail langs de rotsachtige oevers van de rivier Salmijoki die niet geheel gemarkeerd is. De trail leidt via bruggetjes en langs stroomversnellingen naar het ravijn.
- Pahakuru trail 18 km: deze stevige trail leidt je eigenlijk langs alle landschappen van Salla National Park en is een perfecte daghike.
Vanaf Salla Visitor Centre vertrekt een drietal hikes:
- Kolmiloukkonen circle trail 3.8 km: rode vierkantjes op de bomen markeren deze trail langs eskers en rondom Lake Kolmiloukkonen. Niet overal is de route even duidelijk. Onderweg kom je een typische Laplandse hut tegen voor een korte stop.
- Ruuhitunturi circle trail 15 km: je bent minstens 5 uur onderweg op deze lastige route waar het soms klauteren over de rotsen is. Dat wordt beloond met prachtige uitzichten over het National Park en richting Rusland.
- Aikkipetsi circle trail 25 km: deze trail leidt je naar pure wildernis diep in het National Park en daar buiten. De hike staat als moeilijk te boek door de lengte en het terrein.
Mountainbiken in Salla
Alle seizoenen lenen zich voor een ritje op de mountainbike. Het is vooral de tractor onder de mountainbikes die wordt verhuurd. En dan de elektrische versie om de vele klimmetjes wat aangenamer te maken. Met een fatbike hoef je niet bang te zijn voor een paar stenen. Die liggen er genoeg op de drie gemarkeerde routes in Salla National Park en net daar buiten.
Route 1 Kaunisharju blauw
De blauwe route waant zich op domein van de crosscountry skiërs. De paden zijn deels aangelegd en zelfs verlicht voor de winter. Het is af en toe behoorlijk klimmen, gevolgd door lange afdelingen waar je aardige snelheden kunt bereiken. Je leert goed plankjes rijden.
Op duimdikke banden over smalle plankjes rijden is niet eenvoudig. Nervositeit en onzekerheid wordt meteen afgestraft door een val met je snuit in de modder. De kunst is vooruit blijven kijken en snelheid houden. Een nat en vies pak blijft me gelukkig bespaard.
Route 2 Kontiolampi rood
Net voor het eind van de blauwe route steek je over naar het Salla Wilderness Park. Daar begint route 2 achter de houten wigwams. Formeel net buiten het National Park. Nu geen stenen maar boomwortels als obstakels. Route 2 kent een heerlijke flow. Je kunt snelheid maken over de smalle single tracks met korte klimmetjes en technische afdalingen. Enige ervaring is wel noodzakelijk om de route vlotjes en zonder kleerscheuren te voltooien. Ook hier zitten een aantal stukken plankjes rijden in. Onderweg passeer je het ijskoude arctische voetenbad en een natuurbron waaruit kristalhelder water naar boven komt. Net voor één van de laatste afdelingen komt een rendier een kijkje nemen. Rustig graast hij wat terwijl we naar beneden razen. Deze rode route heeft een lengte van 8 kilometer.
Route 3 Ruuhitunturi wit
Een deel van route 3 is eigenlijk altijd nat en modderig. Je wordt gewoon erg vies. De route is met 17,5 kilometer ook meteen de langste route. Pittig, door de vele stenen en hoogteverschillen. Na wat klimwerk kun je een kort stukje doorrijden naar de Ruuhitunturi uitkijktoren om de omgeving vanaf nog een hoger punt te bewonderen. Vervolgens ga je downhill naar Lake Hangasjärvi. De route kent veel kruisingen en knooppunten waardoor je goed moet opletten om wel op de route te blijven.
Ook leuk om te doen is de Sallatunturi scenic trail. Achter het Sallatunturi Resort Centre klim je via een grindweg de berg op. Klimbenen of elektrische ondersteuning is wenselijk. Sommige stukken kennen een stijgingspercentage van meer dan 15%. Bovenop heb je een mooi uitzicht op de omgeving en kun je uitrusten in één van de hangmatten. De afdaling aan oostelijke zijde is minder steil en leidt je naar de rand van het National Park.
Kanoën in Salla
De middernachtzon ligt alweer meer dan twee maanden achter ons. Toch is er nog best lang daglicht. De zon gaat weliswaar om 21.00 onder, het duurt daarna nog zeker anderhalf uur voordat het echt donker wordt. In die tijd wordt de hemel op een mooie avond een schilderij. Stiekem laat het noorderlicht zich af en toe al zien als je geluk hebt.
Hangasjärvi is een langgerekt en smal meer dat zich prima leent voor een kajak- of kanotocht. We laten de donkergroene Canadese kano te water en gaan in het begin van de avond op pad. Rustig peddelen we over het meer. Het is muisstil en het licht wordt steeds zachter. Aan de overkant van het meer leggen we aan bij een shelter met kampvuur. De meegebrachte worstjes roosteren we op het vuurtje. Langzaam verkleurt de hemel achter onze rug. Als we weer te water gaan voor de terugweg zakt de zon net achter de horizon. Het is een prachtig schouwspel dat vanaf het water nog beter tot zijn recht komt.
Deze reis werd gemaakt in samenwerking met Visit Salla. Op hun website vind je meer informatie over de regio Salla en het National Park.