Mazurië
De vlag van de Poolse regio Mazurië bestaat uit drie kleuren: het diepe blauw van de vele meren, het rood van de bakstenen van de sprookjesachtige kastelen en het wit van de ooievaars en zeilboten die het gebied rijk is. Kleurrijk is dan ook vast het eerste woord dat je te binnen zal schieten als je naar het merengebied van Polen reist.
Hier kan je nog in alle rust wandelen of fietsen langs de beboste oevers van glinsterende meren, kajakken over kraakheldere rivieren, dagenlange zeiltochten maken en indrukwekkende diersoorten zoals de eland en kraanvogel spotten. Niet voor niks is Mazurië bij Polen zelf een geliefde vakantiebestemming. Wij nemen je graag mee langs de mooiste plekjes in het pittoreske merengebied in het noordoosten van Polen.
Natuur in het Poolse merengebied
Bij Europese landen met veel meren denk je waarschijnlijk meteen aan Finland of Zweden. Maar Polen kan er ook wat van! Niet voor niks wordt Mazurië het 'Land van duizend meren' genoemd. Dit is niet overdreven; het gebied telt er eigenlijk nog meer dan dat. Mazurië is ruim 2600 jezioro’s (meren in het Pools) rijk!

De meren zijn ontstaan na het terugtrekken van het landijs in de ijstijd. In het Mazurengebied ligt onder andere het grootste meer van Polen, het Śniardwy meer. De meren worden omsloten door prachtige bossen met eeuwenoude bomen, moerasgebieden, bloemenvelden en rietlanden vol wildlife. Deze rijke natuur creëert de ideale omgeving om te wandelen, fietsen, zeilen, kajakken, paardrijden en in alle rust te genieten aan het water.
Rustige overnachtingen in de natuur
Dieren in Mazurië
De afwisseling in natuur trekt vele prachtige diersoorten aan! Mazurië is voornamelijk een vogelparadijs. De ooievaar is het icoon van het merengebied en zal je overal gaan zien. Broedend op palen in de dorpen en steden, of laag over het water scherend wanneer je in een kano of op een zeilboot zit.
Ook andere indrukwekkende soorten vinden een fijn leef- en broedgebied in Mazurië: kraanvogel, zeearend, visarend, rode wouw, ijsvogel, zwarte ooievaar en ontelbaar veel eenden, zwanen, reigers, aalscholvers etc. Een vogelgids meenemen is leuk! In onze webshop vind je een gids met veelvoorkomende soorten in Nederland en België, maar deze kan je zeker ook gebruiken voor identificatie van vogelsoorten in Polen.

Naast vogels zijn er ook genoeg zoogdieren te vinden in het Mazurisch Merenplateau. Denk aan moeflons, vossen, bevers, wolven en edelherten. Ook elanden zijn goed vertegenwoordigd! Het zijn er zelfs zoveel dat ze nog wel eens problemen veroorzaken als ze de weg oversteken. Houd je ogen dus open voor deze koning van het woud tijdens een rondreis door Mazurië.
Rondreis maken?
Mooiste plekken Mazurië
Je komt natuurlijk naar Mazurië voor de prachtige meren, maar er is nog veel ander moois te ontdekken. In Mazurië gaan ongerepte natuur en een interessante geschiedenis namelijk hand in hand. Tussen alle meren en bossen door is op historisch gebied dan ook veel te ontdekken! Wij vertellen je wat de top bezienswaardigheden in het Poolse merengebied zijn.
1. Mooiste meren Mazurië
Hoe kies je welke meren je bezoekt in een regio met bijna drieduizend jezioro’s? Goede vraag! Wij vroegen het onze gids en hij zei: alle meren zijn mooi, het ligt er alleen aan wat je wil gaan doen. Sommigen meren vallen binnen stiltegebied, waardoor motorvaartuigen niet toegestaan zijn en het er heerlijk rustig is. Ideaal voor rustzoekers. Andere meren bieden juist veel vertier, hebben een jachthaven en veel verhuurbedrijven om kajaks, sups en bootjes te huren.

Dus wil je zeilen, kajakken, zwemmen, suppen, vissen of varen op een rondvaartboot? Of misschien liever helemaal weg van alles tot rust komen in een Natuurhuisje aan het water waar enkel de roep van kraanvogels klinkt? Afhankelijk van wat je wil gaan doen, zijn bepaalde meren beter geschikt dan andere.
Enkele van de mooiste Mazurische meren:
- Śniardwy meer: met een oppervlak van 113 vierkante kilometer is dit het grootste meer van Polen. Ter vergelijking: dit is groter dan Terschelling! Door zijn omvang heb je bijna het idee dat je aan zee zit in plaats van aan een meer. Op het Śniardwy meer kan je een rondvaart boeken op een cruise, gaan zeilen, kajakken, suppen of een 100 km lange route rond het meer fietsen.
- Jezioro Łuknajno: vogels kijken kan overal in Mazurië, maar rond Lake Łuknajno zijn verschillende uitkijktorens opgezet die het vogelen nog makkelijker maken. Neem je verrekijker mee en laat je verrassen door alle soorten die voorbij komen. De knobbelzwaan ga je zeker zien, want dit meer herbergt een van de grootste knobbelzwanenpopulaties van Europa. Ook de zeearend en kraanvogel worden hier regelmatig gespot.

- De meren rond de stad Giżycko zijn uitstekend geschikt om te zeilen.
- Jezioro Mokre: een langgerekt meer met prachtige groene tinten. Dit is het leefgebied van de zeearend, visarend, rode wouw en andere mooie soorten. Meerdere eilandjes versieren het meer. Rond Mokre ligt het Piska woud dat je ook wandelend of per fiets kan verkennen.
Verdiep je vooral zelf in de diverse meren en kies wat bij jouw type vakantie past. Welk meer je ook bezoekt, neem zeker de tijd om de zonsondergang te bekijken vanaf de rand van het water. De hemel kleurt dan roze tot violet boven de intens blauwe meren en de groengouden bloemenweides. Rustgevend en adembenemend tegelijk.
2. Krutynia rivier
Zoals de lokale dichter Karol Małłek het verwoordde: ‘If one has not seen the Krutynia, one has not seen Mazuria.’ Wij zijn het hier volledig mee eens. Het gebied rondom de Krutynia rivier is een van de meest magische plekken in de regio. Wij stapten in de kano om de 100 kilometer lange Krutynia Trail af te leggen en kunnen je vertellen, dit is 100% natuurervaring, rust en stilte. Kraanvogels, arenden, libellen, reigers en zwanen vergezellen je op een tocht over deze prachtige rivier, door bossen, moerassen en rietland.

Op en rond de Krutynia rivier is ontzettend veel te beleven. Natuurlijk ga je per kano (of gondel!) de rivier op en geniet je van het kraakheldere water en de vele watervogels. Maar je kan het gebied ook te voet of met de fiets verkennen. Rond het toeristische stadje Krutyń liggen namelijk diverse mooie natuurreservaten zoals Krutynia Dolna en Zakręt. Bezoek de eeuwenoude eik en het liefdespaar van bomen.
Logeertip
3. Ooievaars
Waar je ook gaat, deze zwart witte klepperaars vergezellen je. Het Poolse merengebied biedt de ooievaar de ideale omstandigheden om te broeden. Overal zie je broedpalen langs de weg staan. Kom je hier in het voorjaar en de zomer, dan ga je eindeloos veel foto’s kunnen maken van ooievaars en hun jongen.

Je hoeft niet specifiek ergens naartoe om ze te zien, maar er is wel een dorp helemaal in het noorden van de regio met de bijnaam ‘Village of the stork’. In Zywkowo strijken elk voorjaar 70 ooievaars neer om te broeden. Maar ook andere, minder afgelegen dorpen zijn uitstekend geschikt voor het spotten van ooievaars. In Ukta, centraal in het Krutynia gebied, spotten we ze ook overal langs de weg. Vanuit de kano konden we een overvliegende ooievaar bijna aanraken, zo dichtbij kwam hij.
Zwarte ooievaars zijn veel zeldzamer en de kans om die te zien is erg klein.
Slapen tussen de ooievaars?
4. Piska en Borecka woud
Binnen Mazurië liggen vele prachtige natuurreservaten, waarvan deze twee bosgebieden een bijzondere vermelding verdienen: Piska en Borecka Puszcza. Centraal in het merengebied ligt het enorme Piska bosgebied, waar je tussen het zeilen of kanoën door lekker kan wandelen tussen eeuwenoude bomen en op zoek kan naar wildlife.

Het bosgebied is ontzettend uitgestrekt en omvat onder andere de bossen rond de meren Bełdany, Nidzkie, Jegocin, Warnołty, Mokre en Śniardwy. Houd je ogen goed open voor de majestueuze eland die zomaar achter een boom vandaan kan komen.
Voor het Borecka woud moet je verder naar het noordoosten reizen, maar daar krijg je ook wat voor terug! Hier leven namelijk nog wilde bizons die middels een herintroductieproject zijn uitgezet. Mocht je de reuzen niet tegen het lijf lopen in het bos, dan is een bezoek aan het nabijgelegen bizoncentrum Zagroda żubrów in Wolisko een leuk alternatief! Hier kan je onder andere de bizonkudde vanaf een uitkijkplatform bewonderen.

5. Wild Animal Park Kadzidłowo
In het Piska bos bevindt zich een kleinschalig dierenpark waar je indrukwekkende diersoorten kunt bewonderen die ook in het wild in Polen leven, zoals de wolf en de lynx. Dit natuurlijk ingerichte dierenpark in Kadzidłowo biedt je de unieke kans om het Poolse wildlife van dichtbij te bekijken en te fotograferen, want de kans deze schuwe dieren in het wild tegen te komen is klein.
In het dierenparkje kun je onder andere wolven, lynxen, uilen, (zwarte) ooievaars, kraanvogels en elanden spotten en enkele exotische soorten zoals het paterdavidshert en Siberische kraanvogels. Daarnaast is er een dierenweide met damherten, geiten, ezels en moeflons die je wortels mag voeren. Wortels kun je kopen bij de kassa.

Het park zet zich in voor herintroductie van soorten in het wild, educatie rondom dieren en verzorging van ziek en gewond wildlife. Tijdens ons bezoek vingen ze een ree op die door een aanrijding een verminkte poot had en daardoor niet langer in het wild kon overleven. Ook heeft het dierenpark een kraamkamer voor jonge ooievaars. Je kan het park enkel bezoeken tijdens een rondleiding met gids, omdat je ook hokken van sommige dieren in mag. Een rondleiding duurt 1,5 uur. Vraag of er een gids aanwezig is die Engels spreekt.
6. Historische bezienswaardigheden
Niet alleen natuurliefhebbers, maar ook geschiedenisfanaten zullen Mazurië interessant vinden vanwege het rijke en roerige verleden van de regio. Mazurië speelde een rol in de geschiedenis van nazi-Duitsland, met name door de strategische ligging van de regio.
Veel mensen bezoeken Mazurië vanwege Hitler’s Wolfsschanze. Het Wolfsschanze-complex was een van Hitlers belangrijkste militaire hoofdkwartieren. Het werd gebouwd in de Mazurische bossen, vlakbij de stad Kętrzyn. Deze locatie werd gekozen vanwege de geïsoleerde ligging en de natuurlijke bescherming van de dichte bossen.

Hitler verbleef 800 dagen in dit "Wolvennest". Hier heeft ook de befaamde Valkyrie aanslag op Hitler plaatsgevonden. Vandaag de dag is het Wolfsschanze-complex een soort openluchtmuseum met ruïnes van bunkers en andere gebouwen van de nazi's. Een rondleiding met gids is zeer aan te bevelen als je echt wilt begrijpen wat zich hier heeft afgespeeld.
Ook op andere plekken in Mazurië zijn nog bunkers uit de Tweede Wereldoorlog en andere overblijfselen uit vervlogen tijden te vinden. Van mysterieuze bunkers en forten tot sprookjesachtige kastelen zoals Kasteel Lidzbark Warminski.

Rijd de Gotische kastelenroute om de 14 mooiste kastelen in de regio te ontdekken.
7. Elbląg Kanaal
Bonustip! Reis je vanuit Gdansk naar het merengebied, dan passeer je het stadje Elbląg. Hier vind je een van de meest speciale kanalen van Polen! Het Elbląg-kanaal is 80 kilometer lang en loopt tot aan de stad Ostróda. Hier ben je getuige van een uniek staaltje techniek uit de 19e eeuw en een van de meest opmerkelijke waterwegen ter wereld.
Wat het Elbląg-kanaal bijzonder maakt, is het innovatieve systeem van scheepshellingen waarmee boten over land worden vervoerd via rails en kabels om hoogteverschillen tot 100 meter te overbruggen.

Dit systeem laat boten over heuvels "varen". Een bijzonder aanzicht om boten met een rails vervoerd te zien worden. Je kan zelf een cruise boeken of van een afstand toekijken. Rondom het kanaal is het tevens prachtig wandelen en fietsen door de natuur.
Leuke excursie
Actieve vakantie in Mazurië
Zoals je waarschijnlijk al begrepen hebt, is Mazurië de ideale bestemming om actief te zijn. Onderstaand enkele tips voor een outdoor reis op en rond de meren.
1. Watersport Mazurië
Het Land van duizend meren is een van de beste plekken, al dan niet dé beste plek, voor watersport in Polen. Verken kleine stroompjes met een kano of hijs de zeilen op de grootste meren van de regio! Naast de bovengenoemde Krutynia Trail kun je bij vele meren een supboard of kajak huren en zelfstandig peddelen over kalme wateren. Vanaf het water is het ook gemakkelijker om bevers, otters en watervogels te zien.

Voor mensen met een zeilboot of motorboot is de Grote Mazoerische Merenroute een niet te missen route waarbij ruim twintig mooie Mazurische meren verbonden worden door kanalen.
En natuurlijk kan je in het Poolse merengebied ook heerlijk zwemmen en afkoelen op de warme zomerdagen.
2. Wandelen en fietsen in het merengebied
Zin om wat op het land te ondernemen? De voorzieningen voor wandelaars en fietsers zijn uitstekend in Mazurië. Overal vind je handige informatieborden met daarop de trails in een bepaald gebied en weetjes over de flora en fauna. Dat maakt het eenvoudig om een route te kiezen die bij jou past.

Ga lekker hiken door de groene bossen en moerassen rond de meren, door de uitgestrekte velden en over de betoverende heide! Het is een goed idee om een verrekijker mee te nemen op je wandeltocht, want je hebt goede kans om onderweg wilde dieren te zien. Wie weet spot je bevers in de moerassen en adelaarsnesten in de boomtoppen.
Ook fietsers zitten helemaal goed aan de Poolse meren. De regio is relatief vlak en veel paden langs meren zijn geasfalteerd voor meer fietsgemak. Zo is fietsen in Mazurië met iedere conditie haalbaar. Ook zijn er uitdagende tochten te maken zoals de Green Velo, een van de mooiste fietstochten in Polen, waarvan bijna 400 km door het merengebied voert. Het is niet nodig je eigen fiets mee te nemen achterop de auto, er zijn voldoende plekken voor fietsverhuur in Mazurië.

Zelf pakten wij de mountainbike voor een tocht door het Piska woud rondom Jezioro Mokre. Waar we over avontuurlijke bospaden zoefden en steeds weer nieuw zicht hadden op het groenblauwe meer. Onderweg kan je op diverse plekken even van de fiets stappen en een vlonder op wandelen om het meer nog beter in je op te nemen.
Tijdens het wandelen en fietsen in Mazurië kom je af en toe de bewoonde wereld tegen, waar je de typische Mazurische huizen met rode daken bewondert en traditionele Poolse gerechten proeft in een tawerna onderweg. Ga jij voor de dumplings of toch liever voor een aardappelsoep of een verse vis uit de regio?
Reizen naar Mazurië
Hoe kom je het beste in Mazurië? Polen is goed te bereiken met de auto. Het merengebied is zo’n 14 uur rijden vanuit Midden-Nederland. Berlijn ligt ongeveer halverwege de route, dus je zou hier een tussenstop kunnen plannen. Je kan er ook voor kiezen om te vliegen naar Gdansk en op de luchthaven een auto huren. Daarbij kan je meteen een bezoekje aan deze kleurrijke Hanzestad meepakken.
Of misschien combineer je Mazurië wel met andere mooie plekken in Polen tijdens een rondreis?
Wij bezochten het Poolse merengebied op uitnodiging van Polen Travel en Mazury Travel.