Heuvelrughike
Noord-Holland - Utrecht. De Heuvelrughike is een nieuwe lange afstandswandeling in Nederland. In vijf etappes loop je van het Gooimeer in Huizen naar de Grebbeberg in Rhenen, een afstand van 92 kilometer. Je volgt hierbij de gehele Heuvelrug. Want wist je dat deze zandrug over twee provincies loopt? Het ene deel loopt door 't Gooi in Noord-Holland en het andere deel staat bekend als de Utrechtse Heuvelrug.
Wandelen over de Heuvelrug
Wil je het Nederlandse stuwwallenlandschap op en top beleven? En de natuur en geschiedenis van de Heuvelrug ontdekken? Dan is de Heuvelrughike echt iets voor jou. Je loopt door afwisselende landschappen, van uitgestrekte heidevelden, door mooie bossen, landgoederen en een aantal zandverstuivingen.
Het heet niet voor niets een hike, want je overbrugt behoorlijk wat hoogtemeters. Naturescanner Janneke liep de route, vertelt je er alles over en geeft praktische tips voor het lopen van deze LAW.
Etappes Heuvelrughike
De lange afstandswandeling is verdeeld over vijf etappes van gemiddeld 18,5 kilometer. Elk begin- en eindpunt is goed bereikbaar met het openbaar vervoer, dus daar is goed over nagedacht! Natuurlijk kun je de hele LAW ook in een keer lopen en tussendoor overnachten.
De route is niet bewegwijzerd, maar online zijn er wel GPS-tracks te vinden. Of koop de wandelgids van de Heuvelrughike, geschreven door Marianne Wildenberg, die de route ontwikkelde. Kies je voor gemak, boek de hike dan als georganiseerde reis bij SNP. Dan zijn de overnachtingen en bagagevervoer al voor je geregeld en ontvang je de routes via een speciale app.
Etappe 1 - Van Huizen naar Hilversum
Afstand: 18 km, waarvan 130 meter stijgen en 119 meter dalen.
Startpunt
OV: Huizen, bushalte Baanbergenberg
Parkeren: Nautisch Kwartier, Mastspoor, Huizen (TOP)
Eindpunt
OV: Laren, bushalte Heidebloem
Parkeren: Anna's Hoeve Hilversum. Let op! Dit natuurgebied wordt momenteel hersteld, de situatie kan veranderen.
Je loopt de Heuvelrughike van noord naar zuid, dat betekent dat je start in Huizen aan het Gooimeer, dat vroeger deel uitmaakte van de Zuiderzee. Huizen heeft een geschiedenis van visserij en kalkindustrie, wat nog te zien is aan de voormalige kalkovens bij de haven.
De eerste kilometers van deze etappe loop je over een leuk paadje langs het Gooimeer en beklim je de Aalberg (9 m hoog) en Eukenberg (14 m hoog), van waar je een mooi uitzicht hebt over het water. Aan de overkant zie je Almere liggen. De oevers zijn begroeid met rietkragen en wilgenstruiken, een echt vogelparadijs. Er wordt jaarlijks gemaaid om dit gebied open te houden.
Het is tijd om het Gooimeer te verlaten en verder te lopen over engen en heidevelden. Zo passeren we de Naarder Eng met akkers, houtwallen en bosranden. In de zomer bloeien hier klaprozen, korenbloemen en de vlasleeuwenbek. Vervolgens doorkruisen we verschillende heidevelden van 't Gooi: de Limitische Heide (deels met stuifduinen), Nieuw Bussumerheide, Vliegheide, Tafelbergheide en de Blaricummerheide.
Tussen de laatste twee genoemde heidegebieden ligt een van de twee schaapskooien van het Goois Natuurreservaat. De schapen begrazen de heide en houden het daarmee het gebied open, goed voor de biodiversiteit en het behoud van het Gooise landschap.
De Tafelbergheide tussen Huizen en Blaricum dankt zijn naam aan de Tafelberg van 39,2 meter hoog. Deze berg is aangelegd op het hoogste punt van de noordelijke Heuvelrug en is het hoogste punt van 't Gooi. Vroeger kon je vanaf hier uitkijken over de Zuiderzee en zelfs de Domtoren in Utrecht en eiland Pampus zien. Er werd vuur op gestookt als baken voor de scheepvaart.
De berg is enkele jaren geleden volledig gerestaureerd en nu vind je er informatieve borden over de geschiedenis en een oriëntatieplateau. Op deze heide zijn verder een aantal leemkuilen te vinden, waar vroeger leem werd afgegraven en gebruikt om de vloeren en wanden van boerderijen te verharden. Er groeien nu bijzondere planten, zoals duizendguldenkruid.
Ook komen we door het fraaie Bikbergen, dat samen met Crailo en het IJzeren Veld een van de grootste bossen vormt van 't Gooi. De oude beukenlanen uit 1800 worden afgewisseld met jonger bos, en akkers en een stuk heide met grafheuvel. Je kunt er zomaar spechten, vleermuizen en bosuilen spotten.
Uiteindelijk loop je over de relatief nieuwe Natuurbrug Laarderhoogt om op de laatste heidegebieden van deze etappe te komen; de Westerheide en Zuiderheide. De natuurbrug overbrugt de snelweg A1 en hier passeren vele dieren zoals ree, das, boommarter en verschillende reptielen en amfibieën.
De Westerheide is een groot heidegebied met grafheuvels en een urnenveld. Het is erg bekend onder natuurfotografen, omdat reeën en Schotse hooglanders zich hier laten zien en het gebied erg glooiend is.
De Zuiderheide heeft ook veel hoogteverschil én de grootste zandverstuiving van het Gooi. Hier ligt ook het Laarder Wasmeer, waar vroeger schapen in werden gewassen. De etappe eindigt bij Anna's Hoeve in Hilversum, een natuurgebied dat momenteel wordt hersteld.
Etappe 2 - Van Hilversum naar Soesterberg
Afstand: 20 km, waarvan 121 meter stijgen en 106 meter dalen.
Startpunt
OV: Laren, bushalte Heidebloem
Parkeren: Anna's Hoeve Hilversum. Let op! Dit natuurgebied wordt momenteel hersteld, de situatie kan veranderen.
Eindpunt
OV: Soesterberg, bushalte Kontakt der Kontinenten
Parkeren: Bij hotel Kontakt der Kontinenten
Tijdens de tweede etappe van de Heuvelrughike passeer je de provinciegrens van Noord-Holland en Utrecht. Je start in de Vuursche Bossen bij Lage Vuursche, waar je de Pannenkoekvijver en de vijverpartijen van het voormalige landhuis Hooge Vuursche aantreft. Een uniek stukje natuur, omdat salamanders en ringslangen op het water afkomen.
Hier lagen vroeger buitenplaatsen met landhuizen op de stuwwal. Je bevindt je hier ook in de 'achtertuin' van Paleis Soestdijk en kasteel Drakensteyn, waar prinses Beatrix woont. Na flink wat kilometers door de heerlijke bossen, kom je uit op een heide met stuifzandgebied: de Stulp. Een prima plek voor een picknick!
De Stulp wordt opengehouden door begrazing met Charolaiskoeien. In de zomer kan het flink warm zijn in dit natuurgebied, maar de Heuvelrughike loopt er grotendeels langs in plaats van overheen en je komt vooral door de verkoelende bossen.
Opeens zie je het Pluismeer liggen. De naam komt van het aanwezige veenpluis. Dit is een mooi ven, ontstaan door veen dat werd afgegraven voor brandstof. In de jaren '90 is het meertje schoongemaakt en vormt het nu een bijzondere biotoop met plantjes als zonnedauw, klokjesgentiaan en witte snavelbies. En er zijn maar liefst 362 soorten vogels waargenomen!
Hierna kom je over diverse landgoederen. Het landgoed Pijnenburg heeft schattige huisjes met herkenbare roodgroene luiken. Laag Hees is een gebied met weilanden, boerderijen en oude houtwallen en ligt tegen Soest aan. De Zoom bestaat uit bos met kleine zandverstuivingen.
Uiteindelijk kom je uit bij de Soesterduinen. Een zeer uitgestrekt stuifzandgebied bestaande uit de Korte Duinen en Lange Duinen. In de voorlaatste ijstijd werd de Heuvelrug gevormd, maar pas in de laatste ijstijd werd er zand over de stuwwallen geblazen en daalde het neer in de luwte. Inmiddels is een deel de zandverstuiving weer dichtgegroeid met heide, gras en bomen.
Het is flink ploeteren door het zand, zeker na de kilometers die je er al op hebt zitten vandaag! Maar het landschap van wit zand met hier en daar een boom, maakt alles goed.
Het laatste landgoed van vandaag is De Paltz, waar Herman van Veen een kunstcentrum heeft gevestigd. De buitenplaats stamt uit 1867 en je vindt er een wit landhuis in Frans-eclectische stijl. Loop je door het gebied, dan ontdek je overal kunstwerken, zoals dieren die uit de bossen lijken te stappen. Op het einde word je getrakteerd op een soort berglandschap en zie je goed het hoogteverschil door de stuwwallen.
De laatste kilometers zijn even doorzetten. Via voormalige vliegbasis Soesterberg loop je een stuk langs de drukke weg, om uit te komen bij Kontakt der Kontinenten, een voormalig seminarie waar jongens werden voorbereid op het priesterschap.
Momenteel is Janneke nog bezig met het afleggen van de Heuvelrughike. De beschrijving van etappe 3, 4 en 5 volgt binnenkort!
Veelgestelde vragen
